Haji Omar Banggol Kulim
muka depan majalah PENGASUH
artikel mengenai Haji Omar Banggol Kulim
Terjemahan ke tulisan rumi oleh Meowingcat91
Seorang ulama' yang telah berjaya membuka sebuah kampung hingga kini menjadi kampung yang besar dan sebuah sekolah agama pengaliran jasa di rantau panjang ialah tuan guru Haji Omar bin Abdul Samad, yang terkenal dengan nama Haji Omar Banggol Kulim.
LAHIRNYA DAN PENDIDIKANNYA
Beliau dilahirkan di Kampung Tanjung Jering,Bachok,Kelantan dalam tahun 1882 masihi. Oleh kerana bapanya seorang imam maka sejak kecil lagi beliau telah diberi didikan agama. Didikan asas yang diterima di rumah itu menjadikan beliau berminat di dalam agama, terutamanya dalam pengajian Al-Quran.
Hidup di kampung yang banyak bendang padi dan pokok-pokok itu memberi minat kepada beliau bertanam padi dam pokok-pokok, sejak kecil lagi beliau begitu rajin kepada ajaran agama Islam, minat yang ditunjukkan itu melahirkan semangat dan cita-cita ayahnya untuk menghantarkan anaknya belajar di Kota Bharu, oleh itu Haji Omar dihantar oleh ayahnya belajar kepada Haji Omar bin Ismail Nurruddin Sungai Keladi.
Beliau berada di Sungai Keladi kira-kira 5 tahun , kemudian belajar di Besut 3 tahun setelah itu beliau menetap di pondok Kenali, kepada Tuan Guru Kenali banyak ditimba ilmunya. Disini beliau telah sama-sama belajar dengan Haji Othman Jalalluddin Fathani, Haji Yaakub Ligor, Haji Ali Pulau Pisang, Haji Abdullah Thahir, Haji Mat Tuk Kenali, Haji Ahmad Batu Tiga, Pasir Mas dan lain-lain(1)
Ketika berumur kira-kira 25 tahun beliau berkahwin dengan Hajah Syarifah binti Haji Muhammad, khatib surau Sabak, Kota Bharu. Walaupunberkahwin beliau masih meneruskan pengajiannya, beliau dibantu oleh mertuanya. Haji Omar terpaksa mengayuh perahu mudik melalui Sungai Kemumin untuk belajar di pondok Tok Kenali,begitulah setiap hari, manakala petang kembali. Isterinya pula seorang yang suka dan pandai menjahit kain baju, wang hasil dari itu diberi kepada suaminya sebagai bekal belajar
Kira-kira dalam tahun 1910 beliau mendapat cahaya matanya yang pertama yang bernama Abdullah, kemudian beliau mendapat anak yang kedua bernama Abdul Latif. Beliau mula berhenti belajar dan membuka pondok. Pondoknya yang pertama ialah di Pulau Layat, kemudian di Pulau Gajah, oleh kerana kawasan itu penduduknya sebagai nelayan dan penyadap kelapa, beliau berpendapat tidak akan berjaya jika membuka pondok disitu, kerana suasana ekonomi penduduk sangat rendah,tidak sampai 10 tahun pondoknya terpaksa dihentikan kerana beliau diminta oleh Haji Yaakub banggol Kulim supaya membuka pondok dikampungnya, sebelum itu Haji Omar telah membuka kebun getah sambil mangajar dan ramai juga yang datang belajar kepasanya termasuklah Haji Yaakub.
Dengan dorongan Haji Yaakub beliau diberi sebidang tanah bekas rumah dan pondok. Pada mulanya Banggol Kulim didiami oleh 10 orang penduduk dengan 5 buah rumah sahaja, tidak lama kemudian dianya dikunjungi oleh orang ramai untuk membuka dan menetap disitu sehingga 150 penduduk.
Para pelajar yang datang dari berbagai-bagai negeri, seperti Pahang,Kedah,Terengganu dan lain-lain. Kedudukan Banggol Kulim telah berubah dari padang yang kosong kepada sebuah kampung yang ramai penghuninya.
Beliau seorang yang masyhur dengan kebolehan Al-Qurannya, di samping itu tidak kurang pula dalam bidang-bidang lain, beliau mengajar Kitab-kitab, Fathu alMain,Matan Ajrumiah,Qatr AlNida,Hukum, lagi ,beliau mengajar kepada orang kampung hari Selasa.
Kebolehan Haji Omar dalam Al-Quran dikatakan mendapat dari Lebai Idris murid Tuk Kunok Kota Bharu, disamping itu beliau mendapat dari gurunya Tuk Kenali.
MENDIDIK ANAKNYA
Haji Omar telah mengunjungi Mekah bersama isterinya ketika beliau masih di Pulau Gajah, inilah kali pertamanya, beliau sempat melihat kota suci yang penuh dengan para pelajar Islam yang datang dari seluruh dunia Islam, minatnya lahir supaya anaknya akan akan menjadi pewaris nabi-nabi, dan ulama' pejuang Islam, maka kerana itulah beliau telah menghantar anaknya yang pertama ke Mekah setelah beliau sendiri mangajar terlebih dahulu, oleh kerana Abdullah yang sulung tidak lama hidup dan meninggal di Mekah, maka beliau menghantar anaknya yang kedua pula, bernama Abdul Latif (1937) berkat doa orang tua itu Haji Abdul Latif berada di Mekah 10 tahun dan kembali menyambungkan perjuangan bapanya, kini kita kenali beliau dengan nama Tuan Guru Haji Abdul Latif, Banggol Kulim.
Dalam rumah beliau sentiasa mengambil berat tentang anak-anaknya, dipaksa melakukan ibadah, mengaji Al-Quran, dikawal dari bergaul tidak tentu arah, oleh kerana anaknya tidak ramai hanya 4 orang sahaja, nampaknya beliau sentiasa cergas dan penuh tanggungjawab sebagai seorang bapa dan seorang guru.
Dalam masa pemerintahan Jepun, dan kemudian Siam, masa itu adalah zaman keganasan oleh kedua tentera itu, banyaklah rumah-rumah orang yang diambil segala harta benda, disamping itu lahir pula perompak, suasana kampung dalam keadaan huru-hara dan rakyat dalam ketakutan, oleh itu segala harta benta dan barang-barang kemas mereka menyimpan di rumah Tuk Guru Haji Omar, kebetulan pula beliau ditakuti oleh tentera Jepun dan Siam, kerana wajah perautan mukanya sangat menggerunkan, terutama kepada orang-orang berniat jahat.
PERIBADI
Haji Omar seorang yang suka beribadah, boleh dikatakan jarang benar beliau meninggalkan sembahyang malam,sebelum subuh lama telah bangun untuk memebaca Al-Quran dan beribadah, suka berkebun sayur dan kebun rambutan, serta berkebun getah, beliau telah meninggalkan berpuluh-puluh ekar kebun pusaka kepada anak-anaknya, beliau bukan sahaja kaya dengan ilmu pengetahuan, malah kaya dengan harta benda. Kebun-kebun beliau tidak dikhianati binatang buas dan manusia, harta bendanya dapat diganggu oleh orang jahat dan khianat
Satu peristiwa telah berlaku seorang Siam yang datang merompak di rumah menantunya, beliau diberitahu hal itu, tidak beberapa hari Siam itu mati kerana dia sendiri yang memukal2 kepalanya dan tidak senang rasa hati, selain dari itu banyaklah peristiwa yang ganjil yang telah berlaku, kerana itu ada orang mengatakan Tuan Guru Haji Omar "keramat"
Mengikut Tuan Guru Haji Abdul Latif, bahawa ayahnya ada membaca dan beramal dengan amalan-amalan peribadinya, yang jarang ditinggalkan ialah Ism bi khafi dan lain-lain.
MENINGGAL DUNIA
Setelah giat menyampaikan dakwah Islamiah, dan berjaya membuka sebuah kawasan yang kini sangat penting, serta perkembangan agama yang baik dengan Sekolah Agama Fauziah yang menjadi salah sebuah sekolah pengaliran murid dibawah jasa, Haji Omar juga telah berjaya meninggalkan murid-murid yang berjasa, Haji Omar juga berjasa meninggalkan murid-murid yang berjasa didalam pengajaran Al-Quran dan kitab-kitab.Beliau telah meninggalkan Tuan Guru Haji Abdul Latif, anak dan muridnya, Hajah Sofiah, dan Hajah Halimah manakala murid-muridnya pula antaranya ialah:
Husin Hamat-di Mesir,
Haji Abdullah Haji Daud Hafiz(Rantau Panjang),
Nik Mat Banir Belikong,
Haji Muhammad haji Yaakub,
Imam Rantau Panjang, Imam Yusuf Gual Nering Rantau Panjang,
Muhammad Nur Idris, Penolong Pensyarah,Nilam Puri,
Bilal Idris,Pulau Gajah
dan lain-lain.
Beliau meninggal dunia dalam tahun 1962 setelah umurnya meningkat 80 tahun, peninggalan beliau diingati dan dikenangi kerana kejayaannya setelah berhijrah dari Pulau Gajah ke Banggol KUlim, Rantau Panjang dan mengembangkan ajaran Islam di sana.
nota: Haji Omar Banggol Kulim merupakan moyang kepada penulis blog http://meowingcat91.blogspot.com/